12 października 2022 – decyzja TSUE w sprawie Frankowiczów

Wielu Frankowiczów oraz banki wyczekiwało procesu sądowego w Trybunale Sprawiedliwości UE. Rozprawa ta dotyczyła wypłaty wynagrodzenia dla banków za to, że Frankowicze korzystali z udzielonego im kapitału oraz wypłaty odszkodowania dla Kredytobiorców za to, że banki użytkowały wpłaconymi przez nich środkami stanowiącymi raty kapitałowo-odsetkowe.

Pierwszy proces sądowy w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej miał miejsce w środę 12 października 2022 roku. Trwał on około cztery godziny. Jednak TSUE ostatecznego wyroku nie wydał. Podczas rozprawy swoje poglądy przedstawili m.in. pełnomocnicy banków, pełnomocnicy Frankowiczów, przedstawiciele Rządu RP, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Finansowego Komisji Europejskiej oraz Przewodniczącego KNF, który wystąpił jako prokurator.

Szef KNF korzystając z istniejącego prawa, wziął udział w rozprawie opowiadając się po stronie banków. Ta decyzja okazała się być bardzo dyskusyjna, ponieważ obowiązkiem KNF jest nadzorowanie prawidłowego działania rynku finansowego oraz troska o bezpieczeństwo klientów. Przewodniczący KNF wygłosił przed TSUE przemówienie, które jednak nie zapewniło mu przychylności sądów.

Przewodniczący KNF podczas sądowego procesu w TSUE obierając stronę sektora bankowego, przedstawił bezprawne argumenty oraz ukazał ryzyko zagrożenia dla równowagi polskiego rynku finansowego. Podał, że w przypadku wygrania sporu przez Frankowiczów, starty banków wyniosą 100 mld złotych. Dodatkowo Szef KNF musiał się także odnieść do licznych pytań stawianych mu przez Rzecznika Generalnego TSUE oraz przez sędziów. Pytanie te dotyczyły zagadnień związanych z uczciwością banków.

Komisja Europejska, przedstawiciele polskiego rządu, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Rzecznik Finansowy opowiedziały się po stronie Kredytobiorców. Według nich banki, z uwagi na unieważnione umowy kredytów frankowych, nie mają prawa ubiegać się o inne roszczenia, niż zwrot udzielonego kapitału.

Pytania i poglądy przedstawione podczas procesu w Trybunale przez przedstawicieli KE oraz sędziów trybunału jednoznacznie ukazują, że kredyty udzielane frankach szwajcarskich są nielegalne. Banki, tworząc umowy frankowe, zawarły w nich zabronione postanowienia, które nie miały podlegać negocjacjom. W związku z tym banki nie powinny otrzymywać dodatkowych zysków wynikających z uznania ich za nieważne.

Takie postępowanie nie jest zgodne z unijną Dyrektywą 93/13, która chroni klientów przed zabronionymi warunkami w umowach, która ma odciągać banki przed stosowaniem nieuczciwych praktyk.

Mimo wydanej ogromnej ilości prawomocnych wyroków przez polskie sądy dotyczących unieważnienia umów kredytów frankowych, banki w dalszym ciągu uważają, że problemy Frankowiczów nie są związane z zawartymi w umowach klauzulami abuzywnymi, lecz ze wzrostem kursu franka szwajcarskiego w stosunku do złotówki.

Banki domagają się od Frankowiczów zwrotu kosztów użytkowania z kapitału. W swojej argumentacji opierają się o nieuzasadnione wzbogacenie. Dodatkowo wskazują ryzyko związane z zagrożeniem równowagi polskiego systemu finansowego, upadłością banków oraz praworządnością w stosunku do kredytobiorców w złotówkach. Jest to celowe działanie, aby nastawić wrogo do siebie różne grupy klientów bankowych.

Pełnomocnicy reprezentujący sprawy Frankowiczów z entuzjazmem podchodzą do wyczekiwanej decyzji TSUE dotyczącej wynagrodzenia za użytkowanie z kapitału. Według nich wyrok okaże się korzystny dla Kredytobiorców frankowych.

Na werdykt trzeba jednak poczekać do 16 lutego 2023 roku, gdzie swoją opinię ogłosi Rzecznik Generalny TSUE. Ostateczna decyzja prawdopodobnie zapadnie po upływie następnych kilku miesięcy.