Uchwała TSUE sprawy C-424/22 z 8 maja 2024 roku

8 maj 2024 roku był kolejnym ważnym dniem dla Frankowiczów, ponieważ Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej tego dnia rozpatrzył sprawą C-424/22, orzekając interesujący dla Kredytobiorców frankowych wyrok. TSUE odniósł się do prejudycjalnej wątpliwości wypowiedzianej na początku 2022 roku przez Sąd Okręgowy w Krakowie, rozwiązujący krajową sprawę frankową, gdzie stronami byli Frankowicze oraz Santander Bank.

Wówczas Kredytobiorcy chcieli pozbyć się umowy kredytu frankowego, zawartej z Santanderem, według teorii dwóch kondykcji, co oznacza, że strony konfliktu posiadają dwa różne roszczenia. Bank nie miał zamiaru rozliczać się z Frankowiczami tą metodą, dlatego próbował chronić się przed tym dwojako: albo wnosząc o potrącenie albo podnosząc zarzut zatrzymania.

Zarzut zatrzymana od dłuższego czasu był krytykowany przez prawników Frankowiczów, dlatego też nieustannie nakłaniali polskie sądy do skierowania odpowiednich pytań prejudycjalnych do TSUE, aż wreszcie się udało. Pytania zostały zadane, m.in. przez wymieniony wcześniej SO w Krakowie. Około 1,5 roku później, a dokładniej 6 października 2023 roku, podobną wątpliwość zasiał w TSUE Sąd Najwyższy, rozwiązując sprawę III CZP 126/22, gdzie wnioskującym był Rzecznik Finansowy.

Zamiary obu organów pytających wydają się być całkiem odrębne. SO w Krakowie ma raczej poważne wątpliwości, czy zarzut zatrzymania jest rzeczywiście niesprzeczny z dyrektywą 93/13/EWG. Natomiast Sąd Najwyższy zmierza raczej w odwrotnym kierunku, chcąc się dowiedzieć, czy dyrektywa nie jest przeszkodą w wykorzystaniu zarzutu zatrzymania w postępowaniach o wadliwe umowy kredytów frankowych.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma podobne podejście jak Sąd Okręgowy Krakowie, ponieważ wydając orzeczenie w sprawie C-424/22 klarownie zaznaczył, że artykuły dyrektywy 93/13/EWG, do których odniósł się w pytaniu organ odsyłający, stanowią przeszkodę wykładni polskich przepisów, według której odwoływanie się instytucji finansowej do prawa zatrzymania zmusza ewentualność otrzymania przez Frankowicza zasądzonych dla niego sum od zaproponowania przez tego Frankowicza instytucji finansowej oddania pożyczonego świadczenia bądź jego zabezpieczenia.

Wyrok ten oczywiście nie oznacza rewolucji orzeczniczej. Podobny werdykt Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wygłosił ł 14 grudnia ubiegłego roku, w sprawie C-28/22. Wtedy także unijni sędziowie wskazali jasno i wyraźnie, że efektem powołania się na instytucję finansową przez bank nie może być odebranie Frankowiczowi ustawowych odsetek za zwłokę w zapłacie.